Na enkele unieke beelden van de groene lage Pyreneeën, waar de mariale stad gelegen is, wordt de kijker meegevoerd in een verbluffende making-off, die de subtiele mengeling laat zien van het werk van de zangers, de koorleden, de realisator en andere beroepskrachten in de schaduw, met de meest moderne technologische middelen in dienst van de geschiedenis van de kleine Bernadette Soubirous (1844 – 1879) en van de hemelse boodschap van 1858, waarvan zij, door haar onvermurwbaar getuigenis, iedereen tot een bewaarder maakt. “Het is een unieke gelegenheid, een groot geschenk om dat alles in Lourdes te beleven”, vat Francisco in naam van de troep samen. Hij is een van de vier koorleden uit de buurt van Lourdes die door de casting werd uitgekozen. Betreffende de initiële doelstellingen schets de realisator en auteur van het boekje – de teksten van alle theatrale delen – Serge Denoncourt, speciaal ervoor uit Quebec gekomen, met heel sterke woorden het kader van de voorstelling, wanneer hij over Bernadette zegt: “Het is het jonge meisje Bernadette, de adolescente, die mij interesseert, niet de heilige,. Ik ben er van overtuigd dat ze geen leugenaarster is. Na een musical neemt men zelden het decor mee naar huis, wel de emotie. Dat jonge meisje moet het hart van de mensen raken. Als dit in de Première lukt, dan is onze zending volbracht.”
Emotie
Emotie, emotie! Dat is het sleutelwoord. “Soms hebben sommigen onder ons zin om te wenen of wenen, zegt Francisco. Op de scene zijn wij gevoelig voor de boodschap, voor de muziek en voor de schoonheid.” Aquero, Pourquoi moi, Madame, Le détachement, N’être qu’un homme… Wie de musical zag zullen altijd met vreugde enkele van die meeslepende melodieën van Grégoire terugvinden. Zij blijven immers in de hoofden hangen en dalen ook af in de harten, zoals het leven gevende water van een bergstroom uit de Pyreneeën, dat zich door niets laat tegenhouden. Een overstroming van liefde.
Pittig
De documentaire toont ook enkele pittige scenes, zoals het poseren voor een aantal foto’s in de kledij van toen, opgenomen in het Heiligdom van Lourdes en niet ver van de Grot van de verschijningen. Thomas plaatst de zangers vooraleer de foto’s te nemen. Ze zijn bestemd voor Gala, een van de vele ‘blaadjes’. De glimlach van Eyma, die de rol van Bernadette speelt, heeft, 150 jaar na de moeizame scenes die aan Bernadette werden opgedrongen als eerste gefotografeerde heilige, lijkt in niets op enige verwaandheid.
Intimiteit
De documentaire raakt ook het intieme aan. Wanneer een deel van de troep, geleid door Francisco die de aangever was, als kenner van de geschiedenis en de spiritualiteit van Lourdes, de plaatsen bezoekt waar Bernadette echt heeft gewoond, lijkt de tijd ons bij de hemel te brengen. Het volstaat te kijken naar de halte in het Cachot om er zich een idee van te vormen. “Bernadette, dat zijn wij vandaag allemaal” zegt Francisco met gedempte stem. Wij hebben allemaal in ons een gevangenis, een cachot waaruit wij weg willen. Wij denken vandaag in het bijzonder aan allen die in erbarmelijke toestanden moeten leven. Voor alle mensen in de “ellende”.
Vaderschap
David Bàn, de krachtige maar juiste interpretator van François, de vader van Bernadette, is de gids achter de scenel. Een vrolijke kwant. . Maar wanneer hij, door zijn rol geraakt, spreekt over zijn eigen vader, komt de emotie naar boven. “Ik heb uw kijk in de mijne en liefde die mij toekomt” zegt zijn lied. Het ontroert wanneer wij hem vluchtig zijn zoon zien omarmen, die hem in Lourdes is komen zien na anderhalve maand afwezigheid. Maar ook Eyma die haar eigen vader, Erik, om de hals vliegt.
Soberheid
De scene met de laatste zegen, geleid door E.H. Régis-Marie de La Teyssonnière, een priester van het Heiligdom, is indrukwekkend door haar soberheid. Met hen die in de Hemel geloven en met hen die er niet in geloven spreekt hij een dankgebed uit voor alle geboden hulp en voor het verlangen in het hart om de geschiedenis van Bernadette van Lourdes te vertellen.
Zending volbracht
1 juli, eindelijk het uur van de Première. De zaal zit afgeladen vol. Het publiek is op de afspraak. We zijn aanwezig bij de ultieme voorbereiding van de troep. Men moedigt elkaar aan. Men spreekt met elkaar, veel. Men omhelst elkaar. Men weent. Men wisselt vertrouwelijkheden uit: Eyma geeft stiekem een briefje aan Roberto, een van de producenten van de musical. “Ik voel je ziel” zegt Daniël tot Francisco. Twee uur later zijn de artiesten terug in de coulissen. “Wat hard is voor de realisator, dat is juist die geboorte, de eerste vertoning… Ik ben opgelucht, ik heb geen energie meer, maar ik ben heel gelukkig, de mensen hebben de musical ontvangen” kan Serge laten vallen. Anderen spreken van eenheid, delen, vreugde en nog meer van die mooie woorden. Zonder het “dank u” te vergeten.
Bernadette van Lourdes is iets dat moet beleefd worden. Een geschenk voor wie men liefheeft. Voor zijn kinderen. Voor zijn vrouw of haar man met wie men het leven deelt. Voor zijn ouders. Voor zijn vrienden. Om opnieuw banden te smeden. Om opnieuw te zeggen: “Ik houd van je.”
Laurent Jarneau
1 av. Monseigneur Théas
